Tarihte Bilinen İlk Aşk Şiiri
Sümer edebiyatında şiir adı altında geçen ilahi, övgü ve aşk şiirleri önemli bir yer tutar. Bu tarz şiirler, özellikle de lirik şiirler grubundan olan aşk şiirleri çok azdır. Bunlardan günümüzde iki tanesi bilinmektedir (Ni.2461 ve Ni.2463) Her ikisi de gerçekte bir sevgiliden diğerine söylenmiş aşk şiiri değildir. Yeni Sumer Devri (i.Ö. 21. Yüzyıl) krallarından Kral Šu-sin’in hayranı olan bir kız tarafından Yeni Yıl ayinleri esnasında krala söylenmiş çılgın aşk sözleri ve ona kavuşmak için duyduğu istekleri vurgulamaktadır. Yeniyıl ayinleri sırasında genç bir kız(muhtemelen rahibe) tarafından söylenen cinsel çağrışım ve davet sözlerini içeren; onu baştan çıkarmaya yönelik abartılı ögeler taşıyan bir şiirdir. Bundaki amaç kralın yüceltilmesi ve ön plana çıkarılmasıdır. Şiirin sonunda pek iyi anlaşılamayan bir dille cinsel birleşme isteği anlatılıyor gibi. Şiir kadın lehçesi ile(eme-sal) yazılmıştır. Şiirin son satırında (30.)bu şiirin tanrıça İnanna’nın (İştar) Balbale şarkısı olduğu belirtilmiştir. 1951 yılını takibeden yıllarda çeşili Sumerologlar tarafından çalışılan Ni. 2461 numaralı tablet tarihte ilk aşk şiiri/şarkısı olarak lanse edilerek ortaya çıkarılıp meşhur edilmesine rağmen,( S.Noah Kramer, From the tablets of Sumer 1956,1969 ve 1981 baskısından Türkçeye Tarih Sumer’de Başlar adıyla Muazzez İlmiye Çığ tarafından (Atatürk Kültür,Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Türk tarih Kurumu Yayınları X.Dizi – Sa.11.TTKB 1990) sayfa 191-92 ve ayni kitabın 253-54 sayfalarında tevratta geçen Şarkılar Şarkısı ile gösterdiği benzerlik nedeniyle verilen çeviriler metinler üzerinde yapılan son çalışmaların ışığında şiirin çevirisi kısmen değişmiştir.(bkz. S.N.Kramer, Belleten 16 (1952) 360 vd.; Ayni yazar: SMR (1969) 92-93; Th.Jacobsen, TIT (1970) 171 1-15 satırlarıın çevirisi); B.Alster, RA 79 (1985) 135 vd. Th.Jacobsen, Harps (1987) 88-89; B.Alster, Studies Hallo (1993) 22 No. 11 (satırlar: 11-17). Çevirisini yeniden vereceğimiz şarkının son düzeltilmiş hali için bkz. Yitschak Sefati, Love Songs in Sumerian Literature, Bar-Ilan Studies in Near Eastern Languages and Culture . Bar –Ilan Unıversity Press 1998, sayfa:353-359.Şiirin Sumercesi ve İngilizce çevirisi ile ilgili yorumlar var. Biz değerli izliyicilerimiz Y.Sefati’nin İngilizce çevirisini de sunduk (354-55). Özellikle yaklaşan sevgililer günü nedeniyle şiiri birbirine ithaf edeceklerin sevgililerine ne söyledikleri iyice belli olsun.
İlk Aşk Şiiri
Kalbimin güveyi,[ sevdiğim]sin
Caziben tatlı bir şeydir, bal [ kadar tatlı];
Kalbimin sevgilisi, sevdiğimsin sen
Caziben tatlı bir şeydir, bal kadar tatlı.
Beni büyüledin, kendi arzumla sana geleceğim,
Güvey, peşin sıra divana koşayım;
Aklımı başımdan aldın, kendi arzumla sana geleceğim ,
Sevgilim, peşin sıra divana koşayım.
Güvey,(bak) sana ne tatlılıklar yapacağım,
Değerli tatlım, balı sana getireceğim,
Yatak odasında bal damlayarak-
Cazibenle zevklenelim, o tatlı şeyle!
Sevgilim, bak sana ne tatlılıklar yapacağım,
Değerli tatlım, balı sana getireceğim..
Ey! bana aşık olan güvey,
Annemle konuş , (ve) ben sana kendimi vereceğim,
Babamla (konuş) , (sana beni) hediye olarak verecektir.
Dizginleri sakinleştirmeyi, dizginlerin nasıl sakinleştirileceğini, biliyorum,
Güvey, şafağa kadar uyu evimizde ;
Bir kalbin nasıl memnun edileceğini, kalbini, biliyorum ,
Sevgilim , şafağa kadar uyu evimizde.
Sen, beni sevdiğin gibi,
Sevgilim, Bir de bana o tatlı şeyleri yapabilsen sadece,
Beyim tanrım, benim koruyucu meleğim beyim,
Enlil’in kalbini memnun eden Šusin ‘im
Bir de o tatlı şeylerini yapabilsen sadece !
Bal kadar tatlı olan “o yerine” elini koysan sadece,
Onun üstünü bir ölçüm fincanı kapağı gibi ört benim için,
Gezdir elini üzerinde eski bir ölçüm kabı tıpası gibi benim için.
( Bu Inanna’nın balbale-şarkısıdır).
